ویژگی های افراد دارای بی اعتمادی و بدرفتاری با طرحواره درمانگر
یکی دیگر از طرحواره های اصلی که در زمره طرحواره های ناسازگار اولیه قرار دارد، طرحواره بی اعتمادی بدرفتاری است. در صورت فعال شدن این طرحواره افراد به صورت ناخودآگاه انتظار دارندکه اطرافیان به آنها خیانت کنند. اموال و دارایی شان را بدزدند. مسخره، تحقیر، توهین و یا سوء استفاده کنند. از نظر آنها هیچ کس قابل اعتماد نیست مگر اینکه خلافش ثابت شود. به دیگران سوءظن دارند و همیشه فاصله خود با آنها را حفظ می کنند. دکتر حسن حمیدپور به نقل از دکتر جفری یانگ در کتاب طرحواره درمانی اذعان دارد این افراد در خوشبینانهترین حالت معتقدند که همه به فکر خودشان هستند و در بدبینانه ترین وضعیت اعتقاد دارند که مردم دگرآزار و شیطان صفت هستند. بنابراین مسلم است که افراد در طرحواره بی اعتمادی بدرفتاری به هیچ وجه تمایل به برقراری رابطه صمیمی با دیگران را ندارند. از احساسات خود برای دیگران خرج نمی کنند. افکار و عقاید خود را به اشتراک نمی گذارند. در بیشتر مواقع معتقد هستند که دیگران را گول میزنم قبل از اینکه مرا گول بزنند! این استراتژی از دیدگاه آنها جنبه پیشگیرانه دارد.
پس به یاد داشته باشید که بدرفتاری کردن و در جایگاه قربانی قرار گرفتن از راهکار های مقابله ای رایج در طرحواره بی اعتمادی بدرفتاری است. زمانی که آنها نقش قربانی را بازی می کنند، همسری را انتخاب می کنند که به او اجازه می دهند از نظر مالی، عاطفی، معنوی و جنسی از آنها سوء استفاده کنند.
افرادی که دارای طرحواره بی اعتمادی بدرفتاری هستند دائماً در حال ارزیابی وفاداری اطرافیان خود بوده و شخصیتی پارانوئیدی دارند. یعنی سوء ظن، بدبینی، شک و تردید جزء جدایی ناپذیر ارتباطات آنها می باشد. البته در فرایند طرحواره درمانی به کرات دیده می شود افرادی که راهکار مقابله ای خود را تسلیم انتخاب میکنند، جایگاه قربانی دارند و به قول معروف از آن طرف بوم افتاده اند. به عبارت دیگر نه تنها شک و بدبینی را نشان نمی دهند، بلکه فضا را برای سوءاستفاده شدن آماده کردهاند.
اصلی درمان برای این مراجعین این است که در فرایند روان درمانی از نظر شناختی، احساسی و رفتاری به این بینش برسند که برخی افراد غیر قابل اعتماد هستند و بسیاری دیگر ارزش اعتماد کردن را دارند. به آنها آموزش میدهیم که حتی المقدور از افراد بد رفتار کنارهگیری کنند. از خود دفاع کنند. و در مقابل به افراد قابل اعتماد، اعتماد و تکیه کنند.
آنها باید یاد بگیرند که افراد قابل اعتماد هم بی عیب و نقص نیستند.